شبکه مونرو با تهدیدی جدی از سوی پروژه کیوبیک به رهبری یکی از بنیان‌گذاران پیشین IOTA مواجه شده که قصد دارد کنترل عمده هش‌ریت این رمزارز را در اختیار بگیرد.

به گزارش میهن بلاکچین، این اقدام می‌تواند خطر حمله ۵۱٪ و تمرکزگرایی هش‌ریت (Hashrate) را به همراه داشته باشد.

تلاش کیوبیک برای در اختیار گرفتن شبکه مونرو

شبکه حریم‌محور مونرو (Monero) با بحرانی جدی مواجه شده است. پروژه بلاکچینی کیوبیک (Qubic) به رهبری سرگئی ایوانچگلو (Sergey Ivancheglo)، یکی از بنیان‌گذاران پیشین IOTA، NXT و همچنین خالق توکن QUBIC، متهم شد که در حال اجرای یک طرح برای در اختیار گرفتن کنترل عمده هش‌ریت مونرو و اعمال سلطه بر شبکه آن است و به باور بسیاری از اعضای جامعه، می‌تواند به حمله‌ای ۵۱٪ ختم شود.

بر اساس داده‌های وب‌سایت MiningPoolStats، سهم هش‌ریت کیوبیک در شبکه مونرو از ۱۸ می (۲۹ فروردین) از کمتر از ۲٪ به بیش از ۲۷٪ افزایش یافت و این استخر موقتاً به رتبه نخست استخراج مونرو رسید. اما پس از اینکه کاربران متوجه شدند این استخر به‌طور آشکار در حال تلاش برای تصاحب شبکه است، هش‌ریت آن سقوط کرد و به رتبه هفتم نزول یافت.

در تاریخ ۳۰ ژوئن (۹ تیر)، کیوبیک در یک پست وبلاگی اعلام کرد که استخراج مونرو اکنون بخشی از اکوسیستم این پروژه شده است و توکن‌های XMR استخراج‌شده برای تأمین بودجه خرید و سوزاندن توکن‌های QUBIC به کار می‌روند. در این پست آمده بود:

ماینرهای QUBIC اکنون مشغول انجام وظایف واقعی مانند استخراج مونرو هستند که ارزش واقعی بازار ایجاد و در نتیجه، اقتصاد QUBIC را تقویت می‌کند.

اذعان صریح ایوانچگلو به اجرای حمله

ایوانچگلو صراحتاً در چندین پست در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) اعلام کرد که شبکه کیوبیک در حال اجرای یک عملیات برای تسلط بر هش‌ریت مونرو است. او مدعی شد که این حرکت «دمویی اقتصادی» برای نمایش توانایی‌های زیرساخت uPoW (اثبات کار مفید) کیوبیک است و هدف آن آسیب‌زدن به مونرو نیست. با این حال، او تأیید کرد که اگر کنترل هش‌ریت عمده را در دست گیرد، بلاک‌هایی که توسط سایر استخرها استخراج شده‌اند رد خواهند شد.

او در یکی از پست‌هایش نوشت:

ماینرهای کیوبیک پس از تصاحب بیشترین هش‌ریت، بلاک‌های دیگر استخرها را رد خواهند کرد. استخراج XMR فقط در استخر کیوبیک سودآور و حتی ممکن خواهد بود.

در پستی دیگر از تاریخ دوشنبه، ایوانچگلو هشدار داد که از ۲ آگوست (۱۱ مرداد) استخر استخراج کیوبیک دیگر هش‌ریت خود را گزارش نخواهد داد که پیش‌تر قرار بود پس از تسلط کامل بر شبکه اجرایی شود. او گفت این اقدام برای «آگاهی‌بخشی نسبت به خطرات حملات ۵۱٪» انجام می‌شود.

من، همانند جامعه مونرو، در تلاش برای یافتن راه‌حلی برای حمله‌ای هستم که اکنون در حال وقوع است. این موضوع برای صنعت کریپتو حیاتی است، چراکه ممکن است روزی همه ما با حمله‌ای غیردوستانه مواجه شویم.

پیامدهای فنی و اقتصادی حمله

داده‌های منتشرشده حاکی از آن هستند که ایوانچگلو قصد دارد بین تاریخ‌های ۲ تا ۳۱ آگوست ۲۰۲۵ (۱۱ مرداد تا ۹ شهریور) با تسلط بر بیش از ۵۱٪ از هش‌ریت مونرو، شبکه را به‌صورت عملی تحت سلطه بگیرد. طبق گفته دن دادیبایو (Dan Dadybayo)، تحلیل‌گر کیف پول Unstoppable، چنین تسلطی به کیوبیک امکان می‌دهد بلاک‌ها را یتیم کند، تراکنش‌ها را رد یا تأخیر دهد، رقابت را سرکوب کند، کاربران را وادار به تأیید با تأخیر کند و حتی تغییرات پروتکلی را تحمیل کند.

دادیبایو هشدار داد که از روز شنبه (بر اساس اظهارات ایوانچگلو)، کاربران مونرو باید انتظار بلاک‌های یتیم را داشته باشند و فقط پس از ۱۳ تأییدیه تراکنش‌ها را بپذیرند. او نوشت:

کیوبیک ادعا می‌کند قصد آسیب‌زدن ندارد، اما نیت اهمیتی ندارد. تمرکز برابر است با ریسک و پتانسیل سانسور و همین برای آسیب‌رساندن به شبکه کافی‌ است.

وی همچنین افزود:

این دیگر ماجرای سوءاستفاده از باگ نیست. مسئله، سرمایه است. کیوبیک نوعی بازی از انگیزه‌ها ساخته که در آن، ماینرهای مونرو اگر پیشنهاد مالی بهتری از سمت کیوبیک دریافت کنند، ممکن است داوطلبانه شبکه را رها کنند.

جامعه خشمگین مونرو و واکنش‌ها در ردیت

پس از انتشار اظهارات ایوانچگلو، اعضای جامعه مونرو به شدت به او تاختند. در پست‌هایی در ردیت، برخی کاربران ادعا کرده‌اند که ایوانچگلو در بلاروس سکونت دارد و حتی به‌صورت تلویحی تهدیدهایی علیه او مطرح شده‌اند. خود ایوانچگلو در پاسخ نوشت:

امیدوارم جایزه‌ای که برای سر من تعیین می‌شود به XMR نباشد، چون ممکن است باعث شود قیمت آن به صفر برسد.

و در پاسخ به نظر یکی از کاربران که پرسیده بود «دوستی در بلاروس نداریم؟» این پاسخ ایوانچگلو رنگ و بوی تمسخر و طعنه نیز به خود گرفت.

نگرانی‌های عمیق درباره زیرساخت اثبات کار

دادیبایو در تحلیلی هشدار داد که این بحران تنها محدود به مونرو نیست و زنگ خطری برای تمام شبکه‌های مبتنی بر اثبات کار (PoW) است. به گفته او، ساختارهای غیرمتمرکز تنها زمانی امن هستند که زیرساخت‌های تشویقی آنها در برابر نفوذهای اقتصادی مقاوم باشد:

امنیت شبکه به ریاضیات قوی وابسته نیست، بلکه به زیرساخت‌هایی مقاوم و هماهنگ با انگیزه‌ها وابسته است. وگرنه حمله بعدی شاید اصلاً شبیه حمله نباشد، بلکه فقط یک پیشنهاد بهتر باشد.

او همچنین با اشاره به وضعیت اقتصادی شبکه گفت:

بودجه امنیتی مونرو روزانه حدود ۱۳۰٬۰۰۰ دلار است. برای یک مهاجم با بودجه روزانه ۷٬۰۰۰ تا ۱۰٬۰۰۰ دلار، تصاحب کنترل اکثریت هش‌ریت ممکن است.

برخی کاربران جامعه گمانه‌زنی کرده‌اند که کیوبیک ممکن است هش‌ریت اجاره کرده یا از ربات‌ها استفاده می‌کند، اما تاکنون مدرک قطعی برای این ادعاها منتشر نشده است.

قیمت XMR و آینده نامعلوم

با وجود همه این تحولات، قیمت مونرو در زمان انتشار گزارش در حدود ۳۱۸ دلار باقی مانده و واکنش شدیدی در بازار نداشته است. این در حالی است که در گزارش‌های دیگر اشاره شده که جهش اخیر قیمت مونرو احتمالاً به سرقت ۳۳۰ میلیون دلاری بیت کوین مرتبط است و مهاجمان از مونرو برای پول‌شویی استفاده کرده‌اند.

با توجه به محبوبیت مونرو به‌عنوان رمزارزی با تمرکز بر حریم خصوصی و استفاده گسترده آن در بازارهای غیرقانونی در دارک‌وب، بحران فعلی می‌تواند تأثیر عمیقی بر آینده این شبکه و کل صنعت کریپتو بگذارد. چه این حرکت نمایشی تکنولوژیک باشد و چه تهدیدی واقعی، مسئله هش‌ریت و تمرکز، حالا در کانون توجه قرار گرفته است.