دقایقی پیش نشست ماه سپتامبر کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) برگزار شد و همان‌طور که انتظار می‌رفت، بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را ۰.۲۵٪ کاهش داد و به محدوده ۴.۰۰ تا ۴.۲۵٪ رساند. این نخستین کاهش نرخ بهره در ۹ ماه اخیر است؛ تصمیمی که می‌تواند سرآغاز یک چرخه جدید سیاست‌های انبساطی فدرال رزرو باشد.
به گزارش میهن بلاکچین، این تصمیم در حالی اتخاذ شده که بازار کار ایالات متحده طی ماه‌های اخیر نشانه‌های آشکاری از ضعف بروز داده است. بر اساس آمار رسمی، کارفرمایان در ماه ژوئن ۱۳ هزار فرصت شغلی را حذف کردند و در ماه آگوست تنها ۲۲ هزار شغل جدید ایجاد شد؛ رقمی که بسیار پایین‌تر از انتظارات بود. علاوه بر این، وزارت کار آمریکا اعلام کرده برآورد آمار اشتغال در یک‌سال منتهی به مارس ۲۰۲۵ نزدیک به ۹۱۱ هزار شغل کمتر از تخمین‌های قبلی بوده است؛ کاهشی که تحلیلگران آن را یکی از بزرگ‌ترین بازنگری‌ها در داده‌های اشتغال اخیر می‌دانند.
در حالی که ضعف بازار کار نیاز به محرک‌های جدید اقتصادی را پررنگ کرده، نرخ تورم همچنان بالاتر از هدف ۲ درصدی فدرال رزرو باقی مانده که البته بخش زیادی از آن به دلیل سیاست‌های تعرفه‌ای جدید دولت ترامپ است. همین موضوع باعث شده فدرال رزرو در تنگنایی جدی بین حمایت از رشد اقتصادی و مهار تورم گرفتار شود.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا نیز بارها فدرال رزرو و جروم پاول را تحت فشار قرار داده و خواستار کاهش سریع‌تر نرخ بهره شده است. او پیش از نشست FOMC در ماه جولای در پلتفرم تروث سوشالش نوشت که کاهش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره بسیار دیرهنگام و ناکافی است و باید این نرخ بیشتر کاهش یابد تا مردم بتوانند خانه بخرند و وام‌های خودشان را پرداخت کنند.
این فشارها در حالی شدت گرفته که ترامپ به دنبال آن است تا نفوذ بیشتری بر ترکیب داخلی فدرال رزرو داشته باشد و حتی پرونده حقوقی علیه لیزا کوک (Lisa Cook)، یکی از اعضای هیئت‌مدیره این نهاد باز کرده است.
تلاش دوباره ترامپ برای ایجاد تغییر در فدرال رزرو؛ جدالی بر سر قدرت و اعتماد
مسیر پیش‌روی فدرال رزرو
فعالان بازار بر این باورند که فدرال رزرو تا پایان امسال سه‌بار دیگر نرخ بهره را کاهش خواهد داد و سپس در نیمه نخست سال ۲۰۲۶ احتمالا دو بار دیگر شاهد چنین اتفاقی خواهیم بود. در صورت تحقق این سناریو، نرخ بهره آمریکا به نزدیکی ۳٪ خواهد رسید؛ سطحی که اقتصاددانان آن را نرخ «خنثی» می‌نامند و نقطه‌ای است که اقتصاد نه بیش‌ازحد تحریک شده و نه دچار رکود می‌شود.
با این حال کارشناسان هشدار داده‌اند که در صورت پررنگ‌تر شدن نشانه‌های رکود، سرعت کاهش نرخ بهره می‌تواند افزایش یابد.
وینسنت راینهارت (Vincent Reinhart)، اقتصاددان ارشد مؤسسه BNY Investments، در این باره می‌گوید:
ما هنوز به نقطه بحرانی نرسیده‌ایم. این کاهش بیشتر شبیه یک بازتنظیم محتاطانه است، نه اقدامی اضطراری.
تا دقایقی دیگر جروم پاول، رییس فدرال رزرو در نشست خبری حاضر خواهد شد و به سوال خبرنگاران در رابطه با وضعیت کنونی اقتصاد آمریکا پاسخ خواهد داد که در همین پست چکیده صحبت‌های او پوشش داده خواهد شد.
بیانیه فدرال رزرو پس از نشست ماه سپتامبر
فدرال رزرو در بیانیه خود اعلام کرد که رشد فعالیت‌های اقتصادی در نیمه نخست سال کند شده است. سرعت ایجاد شغل کاهش یافته و نرخ بیکاری کمی بالا رفته، هرچند همچنان در سطح پایینی قرار دارد. در همین حال، تورم دوباره افزایش یافته و در سطحی نسبتاً بالا باقی مانده است.
کمیته بازار آزاد فدرال تأکید کرده که هدف اصلی همچنان دستیابی به اشتغال حداکثری و رساندن تورم به سطح ۲٪ در بلندمدت است. با این حال با توجه به تغییر توازن ریسک‌ها و افزایش عدم‌قطعیت در چشم‌انداز اقتصادی، این کمیته تصمیم گرفت نرخ بهره را یک‌چهارم درصد کاهش دهد و به محدوده ۴ تا ۴.۲۵٪ برساند. همچنین فدرال رزرو اعلام کرد روند کاهش دارایی‌های ترازنامه خود شامل اوراق خزانه و اوراق رهنی را ادامه خواهد داد.
در این بیانیه آمده است که سیاست‌گذاران به دقت داده‌های جدید، شرایط بازار کار، فشارهای تورمی، انتظارات تورمی و تحولات مالی و بین‌المللی را زیر نظر خواهند داشت. در صورت بروز ریسک‌هایی که مانع دستیابی به اهداف کمیته شود، احتمال تغییر دوباره سیاست پولی وجود خواهد داشت.
در این نشست اکثر اعضای کمیته به کاهش نرخ بهره رای مثبت داده‌اند. تنها مخالف، استفان آی. میران (Stephen I. Miran) بود که کاهش ۰.۵ درصدی را خواستار شده است.
نمودار دات پلات فدرال رزرو
همچنین نمودار دات‌پلات (Dot-plot) منتشر شده نشان می‌دهد فدرال رزرو دو بار کاهش دیگر در نرخ بهره را در سال ۲۰۲۵ پیش‌بینی کرده است.
در کنفرانس مطبوعاتی جروم پاول چه گذشت؟
جروم پاول، رییس فدرال رزرو در نشست خبری پس از نشست کمیته بازار آزاد تاکید کرد که شرایط بازار کار و تورم هر دو در حال تغییر هستند.
وی در این باره گفت:
نرخ بیکاری کمی بالاتر رفته، سرعت ایجاد شغل کاهش پیدا کرده و همزمان، تورم دوباره روند صعودی گرفته است. با وجود این، هر دو شاخص همچنان در سطح بالایی قرار دارند.
در بخشی دیگری از این سخنرانی پاول به این موضوع اشاره کرد که نرخ بیکاری هنوز پایین است اما افزایش جزئی داشته و ریسک‌های نزولی برای اشتغال بالاتر رفته است و همین امر باعث شده تصمیم‌گیری درباره نرخ بهره با دقت بیشتری انجام شود. او همچنین یادآور شد که بخش‌هایی از بازار کار، به ویژه افرادی که در حاشیه قرار دارند، در پیدا کردن شغل با دشواری بیشتری روبرو هستند و رشد اشتغال به دلیل کاهش مهاجرت و پایین آمدن مشارکت نیروی کار زیر نقطه سر به سر قرار گرفته است.
پاول کاهش امشب نرخ بهره را به جای واکنشی به یک بحران، اقدامی برای پیشگیری از ریسک‌های آینده تلقی کرد و گفت:
این یک کاهش بیمه‌ای است. ما می‌خواهیم مطمئن شویم که اگر بازار کار بیشتر تضعیف شد، از قبل واکنش نشان داده‌ایم.
با این حال، او گفت در نشست اخیر حمایت چندانی برای کاهش بیشتر (۰.۵ درصدی) وجود نداشته است:
چنین اقدامی زمانی انجام می‌شود که شرایط فوریتی باشد؛ و ما اکنون در چنین وضعیتی نیستیم.
پاول یادآور شد که رشد اقتصادی در نیمه نخست سال به حدود ۱.۵٪ رسیده است، در حالی که سال گذشته نزدیک به ۲.۵٪ بود. او دلیل این افت را کاهش هزینه‌های مصرف‌کنندگان دانست و گفت:
مصرف خانوارها در ماه‌های اخیر کمتر شده و همین رشد کلی اقتصاد را پایین آورده است.
به گفته پاول، رشد دستمزدها هنوز ادامه دارد اما سرعتش کاهش یافته و عرضه و تقاضای نیروی کار هر دو کمتر شده‌اند. او پیش‌بینی کرد نرخ بیکاری در ماه سپتامبر به حدود ۴.۵٪ برسد. در پاسخ به سوالی درباره نقش تعرفه‌ها در کاهش اشتغال گفت:
بله، تعرفه‌ها روی قیمت‌ها فشار گذاشته‌اند، اما کاهش اشتغال بیشتر به تغییرات مهاجرتی مربوط می‌شود تا تعرفه‌ها.
وی همچنین توضیح داد که افزایش قیمت کالاها ناشی از تعرفه‌ها بخش عمده تورم امسال را تشکیل داده و انتظار می‌رود اثر آن در سال جاری و سال آینده ادامه یابد، اما در بلندمدت تاثیر پایدار تورم محدود خواهد بود.
پاول در رابطه با وضعیت تورم و ریسک‌های مرتبط با آن خاطرنشان کرد که تورم از اوج سال ۲۰۲۲ فاصله گرفته اما هنوز با هدف ۲ درصدی فدرال رزرو فاصله دارد. وی اشاره کرد که پس از سال آینده، بیشتر شاخص‌های انتظارات تورمی با هدف ۲ درصدی فدرال رزرو هماهنگ خواهند بود و خاطرنشان کرد که بخشی از ریسک‌های تورمی به دلیل کند شدن رشد اقتصادی و کاهش تقاضای نیروی کار کم شده است.
در بخشی از این نشست، پاول به فشارهای سیاسی ترامپ بر فدرال رزرو واکنش نشان داد و گفت:
در فرهنگ فدرال رزرو این موضوع ریشه دارد که تصمیم‌ها فقط بر اساس داده‌ها گرفته شود. ما هیچ عامل دیگری جز داده‌ها را وارد فرآیند سیاست‌گذاری نمی‌کنیم.
وی همچنین تاکید کرد که فدرال رزرو همچنان به استقلال خود پایبند است و سیاست‌ها بر اساس داده‌ها و نه فشارهای سیاسی اتخاذ می‌شوند.
پاول در ادامه خاطرنشان کرد که بانک مرکزی تصمیمات خود را جلسه به جلسه اتخاذ می‌کند و در هر نشست صرفاً به داده‌ها نگاه می‌کند اما بازارها مسیر نرخ بهره را دنبال می‌کنند که فدرال رزرو آن را تایید نمی‌کند. او همچنین گفت که کاهش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره احتمالاً تاثیر قابل توجهی نخواهد داشت و خاطرنشان کرد که تقریبا همه اعضا از این کاهش جزیی حمایت کرده‌اند.
رئیس فدرال رزرو همچنین درباره آینده بازار کار با ظهور فناوری‌های نوین از جمله هوش مصنوعی گفت:
تأثیر هوش مصنوعی بر اشتغال هنوز خیلی مبهم است و نمی‌توان با قطعیت درباره آن نظر داد و به نظر نمی‌رسد عامل اصلی سخت‌تر شدن شرایط بازار کار باشد.
او در پایان به دقت داده‌های آماری و اتکای فدرال رزرو روی آنها اشاره کرد و افزود:
منبع:آمار اداره کار آمریکا همچنان برای ما مبنای تصمیم‌گیری است و قابل اعتماد محسوب می‌شود.
